Tappen voor RVS

RVS verspanen is niet altijd even eenvoudig, temeer omdat er binnen deze algemene noemer verschillende soorten te onderscheiden zijn. In dit artikel gaan we na met welke factoren we rekening dienen te houden bij met name tapbewerkingen, en welke tappen we hiervoor kunnen gebruiken.

Wat is RVS?

RVS is de afkorting van roestvast staal. Het zijn staalsoorten waar ten minste 10.5% chroom aan toe is gevoegd. Chroom is het element wat zorgt voor de corrosiebestendige eigenschappen van RVS. Daarnaast kunnen ook nog andere legeringselementen, zoals molybdeen of nikkel, worden toegevoegd om bepaalde eigenschappen van het materiaal te versterken. Volgens deze metallurgische eigenschappen is er een vijftal categorieën waarin RVS kan worden ingedeeld. Daarnaast wordt het onderscheid tussen de verschillende soorten RVS ook gemaakt door middel van een AISI- of UNS-nummering. De vijf categorieën zijn:

• Austenitisch (AISI serie 200 & 300)
• Ferritisch (AISI serie 400)
• Martensitisch (AISI serie 400)
• Precipitatie-gehard (UNS S…)
• Duplex (combinatie austenitisch – ferritisch)

Om tot een succesvol tapproces te komen is het belangrijk te weten in welk type RVS er getapt gaat worden. Dit kan van invloed zijn op de keuze van de tap en het aanwenden van de juiste snijgegevens. Toch is het mogelijk enkele algemene richtlijnen te poneren.

Voorboren

Omdat de meeste RVS-soorten door de legeringselementen een hoge treksterkte hebben, neigt het materiaal tot klemming, en dus temperatuursontwikkeling. Dit moet bij het bewerken altijd in de gaten worden gehouden, omdat de meeste RVS-soorten bepaalde zelfhardende eigenschappen hebben. Dit betekent dat het materiaal onder invloed van hitte enigszins kan verharden. In het geval van voorboren, zou dit het daaropvolgende tapproces kunnen bemoeilijken. Het is daarom een vereiste om scherp gereedschap en voldoende koelmiddel te gebruiken. Om het tapproces wat volgt te versoepelen, wordt er soms ook geopteerd om 2% groter voor te boren dan de standaard voorboormaat. Dormer boren geschikt voor RVS zijn onder andere de A147 (HSS-E) en de A108 (HSS).

Draadsnijden

Voor het machinetappen in RVS raden we standaard onze materiaalspecifieke SHARK-tappen aan. In dit geval zijn de blauwringtappen de aangewezen oplossing. Deze zijn beschikbaar in een stoomontlaten of gecoate uitvoering, alsook met schilaansnijding voor doorlopende gaten of gespiraliseerd voor blinde gaten. De combinatie van het hoogwaardige basismateriaal en de speciale snijkantafwerking (en eventuele coating) zorgt voor een productief en soepel tapproces. De conische achterslijping van het draadgedeelte zorgt er tevens voor dat bij het omkeren naar de retourgang de tap niet klemt in het gat. Hierdoor zouden de laatste gangen kunnen afbreken. Net zoals bij het boren, is ook bij het tappen de koeling zeer belangrijk. Het voorkomt oververhitting en helpt de spaanafvoer. Een te hoge temperatuur in combinatie met de druk op het gereedschap tijdens het verspanen kan voor snijkantsopbouw zorgen. Daarom is ook hier scherp gereedschap wederom een must. Onscherp gereedschap zorgt voor bijkomende temperatuursontwikkeling, hetgeen juist vermeden dient te worden.

Ook voor handtappen in RVS beschikken wij over een gepaste oplossing. De handtappen E102 hebben eveneens een stoomontlaten oppervlak. Deze behandeling zorgt voor een ijzeroxide laag op het gereedschap waardoor het koelmiddel beter wordt vastgehouden en snijkantsopbouw wordt tegengegaan. Dit type is verkrijgbaar in driedelige set (NO8). Meer weten over draadsnijden? Hier leest u alles over draadsnijden.

Tips en aanbevelingen

• Zorg voor voldoende koeling gericht op de plek waar effectief verspaand wordt.
• Bij RVS adviseren wij de voorschreven voorboormaten met 2% te verhogen zodat de klemming wordt verminderd en zodoende ook de ontwikkelde snijkrachten. Dit komt de standtijd ten goede.
• Zorg voor een zo stabiel mogelijke opspanning.
• Maak gebruik van rigid tapping waar mogelijk.
• Gebruik de juiste verspaningscondities passend bij de omstandigheden en RVS-soort. Het is vaak raadzaam de snijsnelheid iets terug te schroeven om de standtijd wat te verlengen.
• Maak de schroefdraad bij voorkeur in een vloeiende, non-stopbeweging.
• Neem altijd uw veiligheid en die van anderen in acht en gebruik vereiste beschermingsmiddelen om letsel te voorkomen.

Gerelateerde producten

Voor het verspanen van RVS raden wij de volgende producten aan:

• SHARK (blauwring)-machinetap voor doorlopende gaten in roestvaste staalsoorten, uit HSS-E-PM-materiaal en voorzien van SuperB coating (E241)
• SHARK (blauwring)-machinetap voor blinde gaten in roestvaste staalsoorten, uit HSS-E-PM-materiaal en voorzien van SuperB coating (E239)
• SHARK (blauwring)-machinetap voor blinde gaten in roestvaste staalsoorten, uit HSS-E-PM-materiaal met stoomontlaten voor betere hechting van snijolie (E238)
• SHARK (blauwring)-machinetap voor doorlopende gaten in roestvaste staalsoorten, uit snelstaal met cobalt toevoeging (HSS-E-PM) en stoomontlatend voor betere hechting van snijolie (E240)
• M Machineroltap HSS-E PM TiN gecoat met smeergroeven, vorm C (E294)
• M Machineroltap HSS-E PM TiN gecoat met koelkanaal, vorm C (E289)
• M Machineroltap HSS-E PM TiN gecoat, vorm E, tolerantie 6GX (E296)
• M Handtap / handtappenset HSS-E met rechte spaangroeven DIN (E102)

Lees voor meer informatie ook eens dit artikel over RVS verspanen. Vraag via onze contactpagina gerust informatie en advies bij uw Dormer specialist, we helpen u graag.